“Ben neredeyim” sorusu bizi konum verisinin başka bir ifade ile harita verisinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Uygulamalar ve sistemler artık konum verisi üzerinden görüşür hale gelmiştir.

Artık tablo ya da konumsal olmayan veritabanlarına dayalı klasik masaüstü yazılım uygulamaları yerine görsel hafızaya hitap edecek nitelikte sayısal haritalara ve konumsal (coğrafi) veritabanlarına dayalı yeni nesil web tabanlı ve mobil uygulamalar geliştirilip görselliği ve anlaşılırlığı artıracak yöntemler kullanmak gerekiyor. Bu bağlamda yazılım geliştirme proje ekiplerinde, sadece yazılım mühendisleri değil, kullanıcı ara yüzü tasarım uzmanları, grafik tasarımcılar, coğrafi bilgi sistemi uzmanları, coğrafi veritabanı yöneticileri, harita mühendisleri ve ayrıca konuya ilişkin disiplin uzmanları gerekiyor.

Finansal veriler, insan kaynağı envanter verileri, afet verileri artık tablolar/listeler şeklinde sunulmak ve kullanılmak yerine; bu tematik veriler konum verileri ile birlikte coğrafi veritabanlarına ve hatta konumsal iş zekası araçları (ETL: Exract-Transform-Load) ile veriambarlarına aktarılarak bölgesel, il, ilçe ve mahalle/köy bazında tematik akıllı haritalar üzerinden görselleştirilmesine, sorgulanmasına, analiz edilmesine ve geleceğe yönelik tahminler yapılmasına imkan sağlanacaktır. Böylece her düzeydeki karar vericiler, daha kısa sürede daha etkin ve daha doğru kararlar verebileceklerdir.

Örneğin, belli bir temaya ilişkin verilerin, belirlenen değerlere göre istenen semboloji (renk, şekil, boyut, desen) kullanılarak, tematik harita olarak görselleştirilmesi, verilerin izlenebilirliğini, anlaşılırlığını, ayırt ediciliğini sağlayacak ve sonuç olarak verinin değerini arttıracaktır.

Bilgisayar biliminde modelleme büyük önem arz eder. Örneğin, veri modelleme, iş süreci modelleme (BPM: Business Process Modelling), veritabanı modelleme, iş akışı modelleme, UML (Unified Modelling Language), VRML (Virtual Reality Modelling Language), vb modelemelerde, gerçek dünya bilgisayar ortamında örneklenerek tanımlanır ve tüm uygulamalar bu modeller kullanılarak gerçekleştirilir.

Harita biliminde modelleme, gerçek dünyadaki akarsu, dağ, orman gibi doğal detaylar, bina, köprü gibi insan yapısı detaylar ve ayrıca seçim sonuçları, deprem bölgeleri, yağış alanları gibi soyut olaylar belli bir ölçek ve izdüşüm yöntemi ile yine belli sembollerle kullanılarak düzlem üzerine aktarılır.

Harita Bilimindeki modellemenin Bilgisayar Bilimine aktarılmasında, Coğrafi Bilgi Sistemi teknolojisinden yararlanılmaktadır. Böylece, dünya üzerindeki detaylar, bilgisayar ortamında önce bit’e sonra veriye, sonra dosyaya, sonra veritabanına ve son olarak bilgisayar ekranında sayısal haritalara dönüşmektedir. Basılı haritadan farklı olarak bu sayısal haritalar, ölçekten bağımsız olarak görüntülenebilmekte, istenilen koordinat sistemine ve istenilen semboloji ile gösterime saniyeler içinde ve kolaylıkla dönüştürülebilmektedir. Ayrıca, bir tır içine sığan harita balyaları bir USB bellek üzerinde taşınabilmektedir. Basılı haritalarda olduğu gibi matbaaya ihtiyaç duymadan çok kısa sürede ve istenen sayıda çoğaltılabilmektedir.

“Katır üzerinde ülkemizin haritalarını yapan saygıdeğer emektar haritacılarımız, keşke bu günleri görebilselerdi.”

Gerek basılı gerekse sayısal haritalar sayesinde bilmediğimiz adresleri kolayca bulabilir, yol tarifleri alabilir ve iki nokta arasındaki en uygun güzergâhı seçebilmekteyiz. İmar planlarının düzenlenmesi, cadde ve sokakların planlanması haritalar vasıtasıyla yapılır. Havaalanı yapılması planlanan bölgelerde uçağın ineceği pist için en uygun yerinin seçilmesinde, baraj yapılacak bölgelerde en iyi su tutacak bölgenin seçilmesinde, baraj kreti için en uygun yerin seçiminde haritalar yoğun olarak kullanılır.

Teknolojinin getirdiği yeniliklerden hayatımızın her alanında yararlandığımız günümüz dünyasında bilişimin en önemli bileşenlerinden bir tanesi de haritadır. Mekândan bağımsız teknolojiyi düşünemez ve kullanamayız. Bir başka açıdan da mekân bilgisi bilişim sayesinde bu kadar büyümüş ve gelişmiştir.

Ünlü islam düşünürü İbni Haldun’un dediği gibi “Coğrafya bir kaderdir.” ama kendi coğrafyamızda ve kendi insanımızla geliştireceğimiz her teknoloji bir sonraki nesle kader dediğimiz güzel bir coğrafya güzel bir vatan bırakacaktır.